Bundan tam 60 yıl önce, 4 Ekim 1957’yi 5 Ekim’e bağlayan gece, ıssız Kazak steplerinin ortasından yukarıya, göklere doğru yükselen bir roket, Uzay Çağı’nı başlattı… Bu gece, uzaya başarıyla gönderilen ilk yapay uydu olan Sputnik 1’in 60. yıldönümü! 1957’nin son ayları, insanlık için oldukça hareketli bir yıl oldu. 1955’te ABD, 1957’deki Uluslararası Jeofizik Yılı kapsamında […]
Yıllardan 2000 olmalı, eğer öyleyse 8 yaşındayım. Ankara’da teyzemlere gelmişiz, akşam sıkılmayayım diye elime eski Bilim ve Teknik dergileri tutuşturuluyor. Bir köşeye çöküp dergilerin resimlerine, yazıların ilgi çekici kısımlarına gömülüyorum. Cassini denen bir uzay aracının ta Satürn’e gönderildiğini işte o zaman öğreniyorum, 1997’de fırlatılışından 3 yıl sonra. Yazının biri* ilgimi o kadar çekiyor ki yazıyı […]
Birkaç gündür devam eden açık ve ılık havayı da fırsat bilerek geçen çarşamba günü dönemin ilk teleskoplu gözlemini yaptık. Amacımız aslında yeni ve hevesli birkaç üyemize teleskop kurulumunu öğretmekti, ama bir teleskop kurulduktan sonra devamında gözlem de yapılır tabii ki! Gerçi teleskop gözlemimiz Venüs ve Vesta’dan ibaretti, ama bu iki nesnenin ayrı ayrı anlamı var. […]
Stephen Pumfrey tarafından kaleme alınan bu yazının İngilizce aslına buradan ulaşabilirsiniz. Arada bir bilimsel makaleler sansasyon yaratabiliyor, ki yakın zamandaki manşetlere bakılırsa gene öyle olmuş gibi görünüyor. The Sunday Times [Birleşik Krallık’ta yayımlanan bir pazar gazetesi] “Ay gezegen olduğu iddiasıyla yükseliyor” derken Mail Online ise [Birleşik Krallık’ta yayımlanan Daily Mail gazetesinin web sayfası] “Bu k-A(Y)-çıklık […]
Istakoz Bulutsusu neden bilinen en kütleli yıldızlardan bazılarını meydana getiriyor? Henüz kimse bundan emin değil. Sağ üstteki daha bariz Kedi Pençesi Bulutsusu‘nun yanında bulunan, NGC 6357 ismiyle kataloglanmış sol alttaki Istakoz Bulutsusu, çılgınca parlak ve mavi yıldızlara* ev sahipliği yapan Pismis 24 açık yıldız kümesini de barındırıyor. İç kısımdaki yıldız oluşum bölgesinin yakınında baştan başa parlayan […]
1990 yılının Sevgililer Günü‘nde, Güneş’ten 6 milyar kilometre uzakta–karanlıkta ve bir başına–süzülen Voyager 1 uzay aracı, arkasına son bir defa baktı ve Güneş Sistemi’nin ilk aile portresini çekti. Portrenin tamamı, tutulum düzleminin 32 derece üzerindeki bir bakış açısından çekilen 60 fotoğraf karesinin mozaiğinden oluşuyor. Portrede Voyager’in geniş açılı kamerasının çektiği kareler solda İç Güneş Sistemi’ni […]
Saatleri bir ileri bir geri almak birçoğumuz için ancak kafa karıştırıcı bir angaryadır (“Şimdi saatleri ileri mi alıyorduk, geri mi?” diye düşünmüşlüğünüz kesin olmuştur). Bir kısmımız içinse saatlerin değişmesi mevsim dönümlerini simgeleyen bir dönüm noktası, zamana hükmeden insanoğlu için şaşmaz bir ritüeldir. Gelgelelim bu hafta sonu olması gereken bu ritüel (ya da kargaşa, nasıl diyorsanız) […]
Beş Yüz Metre Açıklıklı Küresel Teleskop (The Five-hundred-meter Aperture Spherical Telescope, FAST), Çin’in güneydoğusundaki uzak ve dağlık Guizhou eyaletindeki doğal bir çanak içine yuvalandı. Tianyan, yani “Cennet’in Gözü” lakabı takılan yeni radyo teleskop, 25 Eylül’de başlayan operasyon test sürecinin başlangıcına yakın bir zamanda çekilmiş bu fotoğrafta görünüyor. Nişanlama ve odaklama için aktif bir yüzey ile […]
Kayıp olduğu sanılan küçük bir uzay aracı artık bulundu. 2014’te Philae uzay aracı, birlikte gittikleri “velisi” Rosetta uzay aracından C67/P Churyumov-Gerasimenko Kuyrukluyıldızı’nın çekirdeğine doğru yavaşça süzülmüştü. Yüzeyde ise uzay aracı bir zıpkın arızasından sonra yumuşak bir şekilde iki kez sekmiş ve sonunda bilinmeyen bir konumdan fotoğraflar göndermişti. Bu ayın başlarında ise Rosetta kuyrukluyıldızın, yavrusunu seçecek kadar […]
Yeni Ay’ın karanlık gölgesi, 1 Eylül’de Dünya gezegeninin üzerinde gezindi. Gelgelelim silüet halindeki Ay, Güneş’i tamamen kapatma emellerine ulaşamadı ve ancak halkalı bir Güneş tutulması gerçekleşti. Gölgenin gezindiği dar merkezi tutulma hattı maksimum tutulmanın gerçekleştiği bölgede 100 kilometre genişliğindeydi; bu hat Güney Atlantik’te başlayıp Afrika boyunca doğuyu takip ederek Hint Okyanusu’nda son buldu. Tutulmayı Hint […]
