Ay Neden Bazen Kırmızı Görünür?

Güneş’ten gelen ışığı yansıtan Ay’ı çoğu zaman beyazımsı-gri renkte görürüz. Bazı zamanlar ise turuncu ya da kan kırmızısı renkte de görebiliriz. Peki ne oluyor da Ay’ı her zamankinden farklı renkte görüyoruz?

APOD 2007 (Resmi büyütmek için üzerine tıklayınız.)©Johannes Schedler

Kırmızı bir Ay görebileceğimiz birkaç durumdan biri; Ay’ın doğarken ve batarken olduğu gibi gökyüzünde çok alçak bir konumda olmasıdır. Baş ucu noktasına kıyasla, Ay ufka yakın olduğunda ondan gelen ışık Yer’in atmosferinde daha uzun yol kat eder ve Yer’in atmosferi ışığı daha çok dağıtır (kırıp-yansıtır). Tayftaki renkler arasında mavi daha çok saçılırken, kırmızı daha az saçılır; bu nedenle Ay kırmızı ve kırmızıya yakın bir renge bürünür. Yani kırmızı bir Ay gördüğünüzde, dağılıp-saçılmayan kırmızı rengi görmüş olursunuz.

 

Ay gökyüzünde yükseldikçe rengi de beyaza dönüyor. (Resmi büyütmek için üzerine tıklayınız.) ©Tunç Tezel

Ay’ın kırmızımsı görünmesinin ikinci bir nedeni; havadaki bir takım parçacıklardır. Bir orman yangını veya yanardağ patlaması sonucu atmosfere yayılan küller bu parçacıklardan sayılabilir. Bu tip küçük parçacıklar, Güneş’ten ve Ay’dan gelen ışığı engeller ve mavi ışığı dağıtır. Böyle durumlarda Ay gökyüzünde yüksek bir konumda da olabilir. Başınızı kaldırdığınızda kırmızı bir Ay görüyorsanız bunun nedeni atmosferde fazla miktarda bulunan tozdur.

 

Tutulma sırasında Ay ©Tunç Tezel

Üçüncü neden ise bir gök olayıdır. Tam Ay Tutulması esnasında da Ay’ı kırmızı renkte görebiliriz. Tutulma sırasında, Ay Yer’in gölgesinden geçer. Yine bu olayda da Yer’in atmosferi, içinden geçen Güneş ışığını dağıtarak gölgenin etrafında kırmızı bir renk oluşmasına neden olur. Bu kırmızı parlama da Ay’ın üzerine düşer ve kırmızı görünmesine yol açar.

Kaynak: UniverseToday, Science@NASA