Hawaii’de Mauna Kea Volkanı’nın tepesine, 1.4 milyar dolara yapılması planlanan Dünya’nın en büyük teleskobu, Otuz Metrelik Teleskop (OMT) Projesi, onaylanmasından beri yerlilerin bir kısmının tepkisini toplamış ve geçtiğimiz haftalarda protestoların artması üzerine bir süreliğine teleskobun inşaatı durdurulmuştu.

Hawaii İşleri Dairesi (HİD), inşaatın durdurulma süresi dolmadan önce, yaşanan sorunlara bazı çözümler bulmak amacıyla, Hawaii Valisi David Ige ve Hawaii Üniversitesi Rektörü David Lassner’ı, durum hakkındaki yasal konulara dahil olmaya çağırıyor.

Daire başkanı Robert K. Lindsey Jr., Mauna Kea ve anlaşmazlığın tarafları için en iyisini sağlamak amacıyla, bir araya gelinerek toplu bir çözüm üretilmesini teşvik eden bir açıklamada bulunarak, “Bir adım geri çekilerek, tarafların saygı duyulması gereken düşüncelerini yaratıcı ve sağlıklı bir iletişim dahilinde dinlemek, olumlu bir sonuca varmamız adına iyi bir fırsat.” dedi.

HİD baş yöneticisi Kamana’opono Crabbe, Mauna Kea’daki Ohana liderlerinin çoktan bölgeyle, HİD’in üzerine alamayacağı bir sorumluluk almasına neden olan, derin bir bağ kurduğunu ekledi. Liderlerin bölge topraklarına dair derin bilgisi, onlara Otuz Metrelik Teleskop projesinin, Mauna Kea’nın kültürü ve çevresel dokusuna olası zararlarını değerlendirebilme olanağı sağlıyor. HİD bundan ötürü Mauna Kea liderlerinin katılımının, gündemdeki sorunu çözmek konusunda önemli olduğunu savunuyor.

Yerlilerin projeye karşı çıkmasının sebebi, teleskobun kutsal kabul ettikleri bir konuma kurulacak olması. Astronomlar ise, Mauna Kea’nın tepesinin OMT’nin yapılması için en uygun yer olduğu üzerinde duruyor. OMT, volkan üzerinde kurulacak olan ilk teleskop olmasa da, en büyüğü olarak astronomlara, 13 milyar ışık yılı uzaklığına kadar gözlem yapma şansı sağlayacak; bu sebeple bilim insanlarının evrenimize dair bilgilerini ciddi bir biçimde genişletme potansiyelini taşıyor.

Game of Thrones dizisinden, Khal Drogo rolüyle tanınan, yarı Hawaiili oyuncu Jason Momoa, teleskobun yapımına karşı olan protestoculara katılarak, Hawaii topraklarına sergilenen tutuma karşı savaştıklarını ifade etti. Zoe Kravitz, Ian Somerhalder ve Nicole Scherzinger gibi bazı ünlüler de protestolara vücutlarına ”#BizMaunaKeayız”(#WeAreMaunaKea) yazıp, fotoğraflarını sosyal medyada paylaşarak destek verirken, başkalarını da tepki göstermeye teşvik etti. Mamoa, sosyal medyada paylaştığı bir fotoğrafta, ”#BizMaunaKeayız, biz insanları ve doğal kaynaklarımızla, yerel yaşam alanlarımızı korumak konusundaki dayanışmamızı yansıtıyor.” dedi.

Astronomlar ise Mauna Kea’da yapılacak olan 14. Teleskop olan OMT’nin karşılaştığı bu tepkinin seviyesinden ötürü oldukça şaşkın. Kanada-Fransa-Hawaii Teleskop yetkili yöneticisi Doug Simons, “Son büyük teleskop yapıldığından beri ne değişti de yerel halk böylesine büyük bir tepki verdi?” diye sordu.

Kaynak: Tech Times