Shelter Island

SATÜRN’ÜN UYDUSU TİTAN’DA KAYBOLAN KARA PARÇALARI!

1997 yılının Ekim ayında Florida Cape Canaveral Uzay Üssü… Bilim insanları ve mühendisler tarihi anlardan birine hazırlanmakta. İnsanlığın inşa ettiği bir öncü, Cassini uzay aracı fırlatılmakta. Kozmik okyanusun boşluğunda Satürn’e doğru yelken açacak olan bu kaşif robotumuz, Satürn’ün uydularını ve özellikle bir uydu olan Titan’ı inceleyecekti.

Titan Satürn’ün onlarca onlarca uydusundan yalnızca biridir. Onu önemli kılan bir şeyler olduğunu anlamış ya da duymuş olabilirsiniz. Titan, Dünya’nın 3 milyar yıl önceki yaşam barındırmayan zamanındaki ortamına çok benzemekte. Yaşamın kaynağı olan organik moleküller Titan’ın karmaşık yüzeyi ve basıncında sıvı halde ve denizler oluşturmuşlar! Titan adeta bir organik molekül çorbası gibi, sahilinde ise Dünya toprağına benzeyen bir yüzey ile…

2004’ten beri kendisine verilen görevi yerine getiren Cassini-Huygens uzay aracı sayesinde Titan’ın içindeki Hidrokarbon okyanusları, Kara parçalarını ve bizlere raporladı. 10 Kasım’da ise NASA’da çalşan ve Cassini verilerini inceleyen astrofizikçiler çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı: Titan’ın okyanuslarında hareket eden “nesneler” vardı. Titan’ın sahip olduğu en büyük deniz olan Kraken Mare’nin dalgalı yüzeyinde bulunan parlak nesne, Cassini Titan yörüngesinde dönüp eski noktasına geri döndüğünde oldukça büyük olan nesneyi yerinde bulamadı.

Shelter Island
Satürn’ün Uydusu Titan
Telif Hakkı: NASA/JPL – Caltech.

Gözlemlenen gizemli nesneye “Magic Island(Sihirli Ada)” adı veren Cassini-Huygens bilim insanları, görülen ışın haricinde iki farklı dalga boyunda daha ışın toplayan Cassini-Huygens aracı, gönderdiği diğer verilerde de hareket eden bir obje olduğunu bizlere gösterdi

İki farklı yerde oldukça parlak ve geniş bir “yüzey” var olup, sonra gözden kaybolmuşlardı. Peki bu iki obje neyin nesiydi?

Ne yazık ki gizem avcıları için kötü haber, Cassini Ocak 2015’e kadar yörüngesi gereği o bölgeden geçmeyecek. Cassini, parçanın nereye gittiği ile ilgili herhangi bir bulguyu henüz bulmuş değil. ve yeni veri almak ve bir sonuca ulaşmak için Ocak ayını bekleyeceğiz gibi duruyor. Şu anda elimizde olan verilere göre ise iki mantıklı açıklamamız var. Titan’da var olan büyük bir deprem kara parçasını suya batırmış olabilir. Ancak Neredeyse İrlanda kadar büyük bir kara parçasının bir anda Hidrokarbon denizinin altına gömülmesi için Titan’daki volkanik faaliyetlerin çok çok fazla olması gerekirdi ancak bildiğimiz kadarıyla o kadar anormal bir tektonik hareket Titan’da var olmuyor. Bir başka olasılık da kara parçalarının deniz üzerinde hareket ediyor olduğu. Ancak bu olmuşsa da kara parçaları çok fazla bir hızla ilerliyor olmalı zira uydunun görüş ekseninden kaçmayı başarmışlar.

Henüz karar vermek için erken ve elimizdeki araçlar yetersiz olsa da insanolu ilerlemeyi sürdürüyor. Kim bilir, belki de bundan birkaç on yıl sonra Titan’ı araştıran gemilerimiz, Titan’ın denizlerinde yüzecek. Burada bahsedilenler uzak hayal değil, NASA ile ESA’nın planları arasında.

Özgür Can Özüdoğru
Bilim ve Gelecek Dergisi – Aralık 2014
Kaynaklar: NASA JPL